Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- tutorial:oop [2018/12/25 11:33]
admin
+++ tutorial:oop [2019/01/05 14:09]
admin
@@ Line 9: / Line 9: @@
 =====OOP มีอะไรบ้าง=====
-โดยทั่วไป หลักการ OOP ในหลายๆภาษาจะคล้ายคลึงกัน แตกต่างกันเพียงแค่ Syntax เท่านั้น โดยหลักการดังกล่าว มักจะประกอบไปด้วยส่วนต่างๆดังต่อไปนี้
+โดยทั่วไป หลักการ OOP ในหลายๆภาษาจะคล้ายคลึงกัน โดยหลักการดังกล่าวได้ถูกหล่อหลอมรวมกันจนกลายมาเป็น Class และ Object นั่นเอง อธิบายได้แบบสั้นๆง่ายๆดังนี้ (เนื่องจาก Class และ Object คล้ายกัน เนื่องจากเกิดมาจากหลักการ OOP เหมือนกัน ดังนั้นจะขอนำแค่ Class มายกตัวอย่าง)
-====1. Class and Instance====
-หากเราจำเป็นต้องสร้างโค๊ดเกี่ยวกับอะไรสักอย่างหนึ่ง ยกตัวอย่าง เช่น รถยนต์ โดยที่รถยนต์ที่เราจะสร้างขึ้นมานั้น มีหลายคัน คงจะลำบากไม่ใช่น้อยที่จะต้องมาเขียนโค๊ดสำหรับรถยนต์เหล่านั้นไปทีละตัวจนหมด ปัญหาเหล่านี้จะหมดไป หากเรารู้จักการเขียน Class และ Object(Instance) \\ \\
+====1. Encapsulation====
+คือ การจำกัดการเข้าถึง Field, Method และ Property ต่างๆ ของ Class นั้นๆ เพื่อไม่ให้เกิดการเรียกใช้งานจากภายนอกอย่างไม่เหมาะสม การจำกัดการเข้าถึงในที่นี้คือการใส่ Access Specifier เหล่านี้ คือ Private, Protected, Public และ Published สำหรับรายละเอียดสามารถอ่านได้จากหัวข้อถัดไป
+====2. Inheritance====
+คือ การถ่ายทอด สืบต่อ เช่น Class B สืบต่อความสามารถมาจาก Class A จะทำให้  Class B สามารถทำทุกอย่างที่ Class A ทำได้
+====3. Polymorphism====
+คือ การเปลี่ยนรูปร่าง เช่น หาก Class B สืบต่อความสามารถมาจาก Class A จะทำให้ Class B ถูกมองว่าเป็น Class B หรือ Class A ก็ได้ในขณะเดียวกัน
+====4. Overriding====
+คือ การปรับเปลี่ยน เช่น หาก Class B สืบต่อความสามารถมาจาก Class A แล้ว สำหรับ Class B เราสามารถปรับเปลี่ยนความสามารถที่ได้รับมาจาก Class A เพื่อให้ทำงานได้เหมาะสมขึ้น
+\\
+----
+======Class and Object======
+Class และ Object คือ ผลิตผลจากการนำ OOP มาประยุกต์ใช้ ทั้งคู่มีความคล้ายคลึงกันมาก รูปแบบในการสร้าง Class และ Object มีดังนี้
+  Type
+     TMyClass = class
+       Item:integer;
+       Procedure DoSomething;
+     end;
+  Type
+     TMyObject = object
+       Item:integer;
+       Procedure DoSomething;
+     end;
+จริงๆแล้ว ทั้งสองอย่างนี้มีข้อแตกต่างกันอยู่ และถูกใช้งานต่างกัน แต่จะขอพูดถึงรายละเอียดของ Object ก่อน ว่าสามารถทำอะไรได้บ้าง จากนั้นจึงโยงไปสู่รายละเอียดของ Class ในภายหลัง
+=====Object=====
+Object เป็น Structural Type คล้ายกันกับ Record เพียงแต่มี Property และ Method เพิ่มเข้ามา และรองรับหลักการ OOP ที่กล่าวมาแล้วข้างต้นทั้งหมด Object ถือกำเนิดขึ้นมาก่อนตั้งแต่สมัยของ Turbo Pascal ต่อมาภายหลัง เมื่อมีการสร้าง Delphi ขึ้นมาใช้แทน เป็นเหตุให้มีการคิดค้น Class ขึ้นมาใช้งานด้วยเช่นกัน
+อย่างไรก็ตาม Class ยังมีข้อแตกต่างกัน
+=====Class=====
+หากเราจำเป็นต้องสร้างโค๊ดเกี่ยวกับอะไรสักอย่างหนึ่ง ยกตัวอย่าง เช่น รถยนต์ โดยที่รถยนต์ที่เราจะสร้างขึ้นมานั้น มีหลายคัน คงจะลำบากไม่ใช่น้อยที่จะต้องมาเขียนโค๊ดสำหรับรถยนต์เหล่านั้นไปทีละตัวจนหมด ปัญหาเหล่านี้จะหมดไป หากเรารู้จักการเขียน Class \\ \\
 **Class** คือ ต้นแบบ เปรียบเสมือนการออกแบบรถยนต์ว่าควรประกอบไปด้วยคุณสมบัติอะไรบ้าง เช่น โครงสร้าง เครื่องยนต์ ช่วงล่าง ระบบส่งกำลัง ตัวถัง เป็นต้น ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ เราเรียกว่า Property แค่นั้นยังไม่พอ รถยนต์ควรจะมีความสามารถอะไรบ้าง นั่นคือ ขับได้ วิ่งไปมาด้วยความรวดเร็วได้ เบรคได้ เราเรียกสิ่งนี้ว่า Method
-**Object (Instance)** คือ ผลิตภัณท์ที่เกิดจากต้นแบบ (Class) เช่น เราผลิตรถยนต์ขึ้นมาใช้งานจริง 5 คัน ซึ่งใน 5 คันนี้ อาจมี Property ที่ต่างกันไป  แต่ทุกคันมี Method ที่เหมือนกัน เราเรียกรถยนต์เหล่านี้ว่า Object หรือ Instance เป็นต้น แต่เนื่องจากคำว่า Object มีใช้ในภาษา Pascal เช่นกัน และเป็นคำเฉพาะซึ่งหมายถึงการสร้างวัตถุที่เป็นต้นแบบขึ้นมาเหมือนกัน (คล้าย Class) ดังนั้นต่อไปนี้จะขอใช้คำว่า Instance แทน
+**Instance** คือ ผลิตภัณท์ที่เกิดจากต้นแบบ (Class) เช่น เราผลิตรถยนต์ขึ้นมาใช้งานจริง 5 คัน ซึ่งใน 5 คันนี้ อาจมี Property ที่ต่างกันไป  แต่ทุกคันมี Method ที่เหมือนกัน เราเรียกรถยนต์เหล่านี้ว่า Object หรือ Instance เป็นต้น แต่เนื่องจากคำว่า Object มีใช้ในภาษา Pascal เช่นกัน และเป็นคำเฉพาะซึ่งหมายถึงการสร้างวัตถุที่เป็นต้นแบบขึ้นมาเหมือนกัน (คล้าย Class) ดังนั้นต่อไปนี้จะขอใช้คำว่า Instance แทน
-**__หมายเหตุ__** - **Object** สำหรับภาษา Pascal หมายถึงการสร้างวัตถุที่มีทั้งคุณสมบัติ (Property) และกระบวนการ (method) เหมือนกันกับ Class เพียงแต่ Class นั้นเพิ่งเกิดมาในภายหลัง ทั้งคู่มีความแตกต่างกันในเรื่องของการเรียกใช้งาน โดย Object จะคล้ายกับ Record ที่มี Property กับ Method นั่นเอง หรือ ที่เรียกว่า Advance Record \\
+**__หมายเหตุ__** - **Object** สำหรับภาษา Pascal หมายถึงการสร้างวัตถุที่มีทั้งคุณสมบัติ (Property) และกระบวนการ (method) เหมือนกันกับ Class เพียงแต่ Class นั้นเพิ่งเกิดมาในภายหลัง โดย Object จะคล้ายกับ Record ที่มี Property กับ Method นั่นเอง หรือ ที่เรียกว่า Advance Record \\
-ในโปรแกรม Turbo Pascal สมัยก่อน Object ถูกใช้ทำหน้าที่เหมือนกันกับ Class ในสมัยนี้  แต่ต่อมาภายหลัง เมื่อมีการเปิดตัว Delphi จึงได้มีการคิดค้น Class ขึ้นมาเพื่อใช้งานแทน Object แต่อย่างไรก็ตาม Object ก็ยังเป็นที่นิยมใช้กันมาปกติจนถึงปัจจุบัน
+ในโปรแกรม Turbo Pascal สมัยก่อน Object ถูกใช้ทำหน้าที่เหมือนกันกับ Class แต่ต่อมาภายหลัง เมื่อมีการเปิดตัว Delphi จึงได้มีการคิดค้น Class ขึ้นมาเพื่อใช้งานแทน Object แต่อย่างไรก็ตาม Object ก็ยังเป็นที่นิยมใช้กันมาปกติจนถึงปัจจุบัน
-สิ่งที่แต่ต่างกัน ระหว่าง Class กับ Object คือ
+สิ่งที่แตกต่างกัน ระหว่าง Class กับ Object คือ
   *Object ใช้หน่วยความจำแบบ Stack ส่วน Class ใช้หน่วยความจำแบบ Heave นั่นทำให้ทุกครั้งที่มีการสร้าง Instance จาก Class ขึ้นมาใช้งาน จำเป็นต้องมีการกำจัด Instance เมื่อใช้งานเสร็จเสมอ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหา Memory Leak
   *Object ใช้การอ้างอิงตัวแปรแบบ Value ส่วน Class ใช้การอ้างอิงตัวแปรแบบ Reference เพื่อให้เห็นภาพ ขอยกตัวอย่าง หากให้ A,B เป็น Object เมื่อใช้คำสั่ง B:=A ; จะหมายถึง มี B เกิดขึ้นมาอีกหนึ่งตัวซึ่งเกิดจากการคัดลอก A ผลก็คือหากเราทำอะไรกับ B ก็จะไม่ส่งผลกับ A เพราะเป็นคนละตัวกัน แต่หากเราให้ A,B เป็น Instance ของ Class เมื่อใช้คำสั่ง B:=A ; จะกลายเป็นว่า B อ้างอิงไปที่ A ไม่ได้เกิดการคัดลอกใดๆ ทีนี้หากเราทำการเปลี่ยนแปลง B จะหมายถึงการเปลี่ยนแปลง A ด้วยเช่นกัน
-=== 1.1 Class ===
 การสร้าง Class เริ่มต้น ทำได้ดังนี้
@@ Line 56: / Line 90: @@
      destructor Destroy; override;
      procedure Assign(Source: TPersistent); override;
      property IsOK:boolean read GetIsOK;
+     property ValueX:integer read GetValueX write SetValueX;
    published
      property Name:string read FName write FName;
@@ Line 62: / Line 97: @@
 </sxh>
+**Ancestor Class** หรือ **Super Class** คือ class ต้นแบบ จากตัวอย่าง คือ TPersistent
+\\ \\
+**Field Parameters** คือ ส่วนที่ถูกประกาศเป็นตัวแปรคล้ายกับการประกาศ var จากตัวอย่างข้างบน คือ FName และ FValue ตัวแปรเหล่านี้มักถูกประกาศเพื่อใช้เก็บค่าสำหรับ Property
+\\ \\
+==== Constructor and Destructor ====
+คือ Procedure ชนิดหนึ่ง แต่มีความสำคัญต่อ class มาก จึงต้องเขียนให้มีชื่อเฉพาะเป็นของตนเอง Constructor จะที่ถูกเรียกเพื่อใช้สร้าง Instance โดยทำการจัดสรรหน่วยความจำให้เหมาะสม ส่วน Destructor จะถูกเรียกเพื่อทำลาย Instance แล้วคืนหน่วยความจำ\\ \\
+====Properties====
+คือคุณสมบัติของ Instance ประกอบไปด้วย Getter (คำสั่งหลัง read) และ Setter (คำสั่งหลัง write)\\ \\
+เพื่อเป็นการอธิบายให้เห็นภาพ จะขอยกตัวอย่าง
+  property ValueX:integer read GetValueX write SetValueX;
+จากตัวอย่างดังกล่าว Getter คือ GetValueX ส่วน Setter คือ SetValueX \\
+Getter จะถูกเรียกใช้งาน เมื่อมีการเรียกต่าจาก Property ดังเช่น
+  writeln(ValueX);
+Setter จะถูกเรียกใช้งาน เมื่อมีการ Assign ค่าใส่ Property เช่น
+  ValueX:=12;
+ทำไมต้องมี Getter Setter ให้ยุ่งยาก แทนที่จะใช้ var หรือ Field อย่างเดียว? ประโยชน์ของการใช้งาน Property มีดังนี้ครับ
+  *ใช้คัดกรองตัวแปร บางครั้งเรารับค่าเพื่อการคำนวณในช่วง 0-100 เท่านั้น หากผู้ใช้ใส่ค่าเกินกว่าค่าดังกล่าวมา จะสามารถคัดกรองให้เป็นค่าที่อยู่ในช่วง 0-100 แทนได้
+  *เพื่อให้ค่าของ Property ได้มีการ update ตลอดเวลา โดยเฉพาะหาก property ของเรา ขึ้นอยู่กับค่าอื่น เมื่อใดที่มีการเปลี่ยนค่า ก็จะมีการ update ค่า property เราด้วยเสมอ
+  *published properties ที่มาจาก TPersistent Class สามารถใช้งานกับ RTTI Controls ได้ เพื่อลดการเขียนโค๊ดในการเชื่อมต่อกับ Controls สำหรับ GUI Applications\\
+รูปแบบการเขียน Property มีหลักๆดังนี้
+  *Property ที่มี Getter, Setter เป็น Field
+  property Value:integer read FValue write Value;
+  *property ที่มี Getter, Setter เป็น Procedure/Function ซึ่งโดยปกติ Getter จะเป็น Function ส่วน Setter จะเป็น Procedure
+  property ValueX:integer read GetValueX write SetValueX;
+  function GetValueX:integer;
+  procedure SetValueX(Value:integer);
+  *Property ที่แสดงค่าได้อย่างเดียว (ReadOnly)
+  property IsOK:boolean read GetIsOK;
+\\ \\
+====Access Modifiers====
+คือ private, protected, public และ published โดยแต่ละตัวกำหนดความสามรถในการเข้าถึง Field, Procedure, Function หรือ Property ที่อยู่ภายใต้ สรุปได้ดังนี้
+^  Access Modifier  ^  Descriptions  ^
+|private| มองเห็นได้เฉพาะที่อยู่ใน Unit เดียวกันกับ Class นี้เท่านั้น |
+|protect| มองเห็นได้เฉพาะ Derived-Class เท่านั้น |
+|public| มองเห็นได้จากทุกที่ที่ uses Unit นี้ |
+|published| เหมือนกันกับ Public แต่จะสร้าง Run Time Type Information (RTTI) ด้วย |
+<hidden Example-1: Property Getter Setter Test>
+**ตัวอย่าง** การสร้าง Class ที่มี Properties 2 ตัว คือ ValueX กับ ValueY โดยที่ ValueY นั้นเกิดจากการนำค่า ValueX คูณด้วย 2 จึงต้องเป็นแบบ ReadOnly \\
+__ข้อสังเกต__: ValueY เกิดจากการคำนวณ ValueX ดังนั้นหากมีการเปลี่ยนแปลง ValueX ค่าของ ValueY จะมีการ Update ผ่าน Getter\\
+<sxh delphi;>
+program TestGetterSetter;
+type
+  { TMyClass }
+  TMyClass = class
+    private
+      FValueX:integer;
+      function GetValueY: integer;
+    public
+      Constructor Create;
+      destructor destroy; override;
+      property ValueX:integer read FVAlueX write FValueX;
+      property ValueY:integer read GetValueY;
+  end;
+{ TMyClass }
+function TMyClass.GetValueY: integer;
+begin
+  result:=2*ValueX;
+end;
+constructor TMyClass.Create;
+begin
+  FValueX:=5;
+  writeln('Instance has been created!!!');
+end;
+destructor TMyClass.destroy;
+begin
+  writeln('Instance has been destroyed!!!');
+  inherited destroy;
+end;
+var
+  MyClass:TMyClass;
+begin
+  MyClass:=TMyClass.Create;
+  writeln('MyClass.ValueX = ',MyClass.ValueX);
+  writeln('MyClass.ValueY = ',MyClass.ValueY);
+  writeln('Change ValueX to 50');
+  MyClass.ValueX:=50;
+  writeln('MyClass.ValueX = ',MyClass.ValueX);
+  writeln('MyClass.ValueY = ',MyClass.ValueY);
+  MyClass.Free;
+  readln();
+end.
+</sxh>
+\\
+Compiled Result:
-====2. Encapsulation====
+  Instance has been created!!!
-====3. Inheritance====
+  MyClass.ValueX = 5
-====4. Polymorphism====
+  MyClass.ValueY = 10
-====5. Overriding====
+  Change ValueX to 50
-====6. Overloading====
+  MyClass.ValueX = 50
+  MyClass.ValueY = 100
+  Instance has been destroyed!!!
+</hidden>

Pascal-Lazarus Tutorial

User Tools

Site Tools

Differences

Page Tools